Jan Klaassen

Lieve vrienden, 

 

Als kind keek ik dikwijls samen met mijn moeder naar Jan Klaassen en Katrijn in de poppenkast op de Dam. Soms vond ik het best heel spannend en stond ik te hippen op de kinderkopjes omdat ik nodig moest plassen van de spanning. Online kwam ik de geschiedenis van de twee ruziemakers uit de poppenkast tegen. 

 

“Poppenkast op de Dam, niet alleen voor kinderen...”

 

Jan Klaassen werd in 1664 geboren. Hij was trekwerker van beroep en maakte weefsels van patronen. 

Daarvóór was hij met hart en ziel ruitertrompetter in het leger van prins Willem de derde. Maar ja, hij was geen held en hij had geen geld en hij hield niet van het krijgsgeweld….

 

In 1686 trouwde hij met Catarina Pieters. Hun huwelijksakte is bewaard gebleven. Jan woonde in de Anjeliersstraat en Katrijn in de Tuinstraat. Ze tekenden de huwelijksakte allebei met een kruisje.

De kerkenraad was het bestuursorgaan van de hervormde kerk van Amsterdam. De raad hield het privéleven van de gelovigen goed in de gaten en greep in als dat dreigde te ontsporen. Op de vergadering van 21 januari 1706 werd het jammerlijke huwelijk van Jan Klaassen en Katrijn besproken.

Overspel en dronkenschap.

De kerkenraad verhoorde Jan Klaassen en Katrijn Pieters. Zij gaven daarbij vreselijk op elkaar af. De twee maakten zoveel ruzie dat ze apart waren gaan wonen. Jan bekende dat hij zich sindsdien aan overspel had schuldig gemaakt. Katrijn bleek, volgens het verslag van de predikant, voortdurend dronken te zijn. Er werd door de kerkenraad toestemming gegeven voor een echtscheiding. Het stel werd onder toezicht gesteld. 

 

Bron: Gemeente Archief Amsterdam

 

Dit verslag maakt duidelijk, waarom die twee poppen elkaar altijd de huid vol scholden ten overstaan van de samengekomen menigte. Er stonden altijd, zowel kinderen als volwassenen, te kijken en te luisteren. 

Als kind begreep je alleen maar, dat ze ruzie maakten. 

Maar de volwassenen herkenden er natuurlijk van alles in. 

Het was voor de volwassenen een soort cabaretvoorstelling. 

Het verhaal was niet altijd hetzelfde. Er werden verhalen opgevoerd over het algemene leven van de mensen in Amsterdam. 

 

Het zou misschien wel aardig geweest zijn, als op die manier de diverse “echtscheidingen” in de Jordaan besproken en naar buiten gebracht zouden zijn. 

 

Een soort Privé of Story, maar dan gespeeld door poppen en over gewone mensen. 

 

Misschien zouden de mensen er vandaag de dag iets aan hebben, als hun lief, maar vooral hun huwelijks leed, publiekelijk aan de kaak gesteld zou worden. 

 

Want wees nou eerlijk, bij veel mensen is het huwelijk toch één grote poppenkast? 

 

Ik schrik er altijd weer van als ik hoor dat bekenden uit elkaar zijn. 

Wanneer ik het niet van de personen in kwestie hoor, blijft het gissen. 

Twee kijven, twee schuld. 

 

En ja, het leven is een pijp kaneel. 

Ieder zuigt eraan en krijgt zijn deel. 

 

*Het leven is een pijp kaneel

Dat zeggen mensen links en rechts nogal eens veel

En iedere keer als ik betwijfel of dat waar is

Omdat ik vind dat het leven veeleer een sigaar is

Dan houdt men vol bij hoog en laag, bij groen en geel

Het leven is een pijp kaneel

 

Het leven is zoals je het ziet

Voor de os een last en voor de nachtegaal een lied

En het geluk is heus geen zaak van arm of rijk zijn

Omdat we allemaal uiteindelijk gelijk zijn

Alleen de een die pikt dat wel en de ander niet

Dus het leven is zoals je het ziet”.

 

Zo zong Jules de Corte en hij had gelijk. 

Want iedereen krijgt vroeg of laat zijn portie. 

 

En hiermee neem ik even een poosje afscheid van jullie. 

Wij hebben privé momenteel ons deel te verwerken. 

Ik hoop tot snel, maar beloven kan ik niets. 

 

Met hoopvolle groet en blijf gezond, 

 

Rietje